دلیل پوشش کردن لوله ها چیست؟
برای پاسخ به سوال پوشش لوله چیست؟ ابتدا بهتر است مقاله تفاوت عایق لوله و پوشش را مطالعه کنید. اما اگر بخواهیم پوشش لوله را تعریف کنیم و دلیل پوشش کردن لوله های فولادی را متوجه شویم، همه چیز به خوردگی فلزات مربوط می شود. لوله های فولادی که در خط لوله نفت، گاز، آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرند در معرض خوردگی قرار دارند. بنابراین سطح آنها را پوشش می کنند تا مقاومت آنها در برابر اثرات محیطی افزایش یابد. همچنین داخل لوله ها را عمدتا جهت بهبود جریان مایعی که از آن عبور می کند، پوشش می کنند.
هدف انواع پوشش های خارجی، محافظت از لوله های فلزی در برابر خوردگی، مقاومت در برابر آسیبهای فیزیکی، تنشهای محیطی و تغییرات دمایی است. در پوششهای داخلی، محافظت در برابر خوردگی و تسهیل جریان سیال، عمده ترین اهداف است.
پوشش داخلی لوله معمولا برای لوله های آبرسانی و یا خطوط لوله حامل گازهای های خورنده اجرا می شود و اصلی ترین هدف از آن علاوه بر خوردگی، کاهش اصطکاک است. بنابراین پوشش لوله مفهومی گسترده تر از عایق لوله است.
پوشش لوله سطح خارجی بیتوسیل تقویت شده
مهمترین انواع پوشش لوله
پوشش لوله فرآیندی است شامل چند مرحله و چند لایه که روی لوله فولادی تمیزکاری شده و آماده شده اجرا می شود. اما عایق یا عایقکاری لوله به معنی جلوگیری از تبادل حرارت بین محیط و سیال داخل لوله است. بنابراین: هدف از پوشش لوله، محافظت از لوله در برابر خوردگی و هدف از عایق لوله جلوگیری از تبادل گرمایی است. مهمترین پوششهای لوله، پوشش لوله پلی اتیلن، پوشش لوله پودر اپوکسی داخلی و خارجی لوله و پوشش رنگ اپوکسی یا اپوکسی مایع داخلی است که در صپلا به آنها پرداخته شده است. نوع دیگری از پوشش لوله که مصالح اصلی آن ملات سیمانی است و هم در سطح داخلی و هم سطح خارجی لوله اجرا می شود به نام پوشش لوله کانکریت یا پوشش بتنی لوله هم شناخته می شود. پوشش های کامپوزیتی و پلی یورتان بدون حلال داخلی و خارجی نیز به دلیل مزایای عالی، امروزه مورد توجه صنعت پوشش لوله قرار گرفته است.
پوشش لوله سطح خارجی پلی پروپیلن سه لایه
وظیفه پوشش لوله چیست؟
علاوه بر محافظت در برابر خوردگی، انواع پوشش های لوله در برابر عوامل محیطی مانند آب، رطوبت و فشار هم مقاوم هستند. همچنین مقاومت در برابر ارگانیزمهای زنده مانند قارچ، جلبک و باکتریها برای خطوط لوله آب آشامیدنی بسیار حائز اهمیت است.
پوشش لوله پودر اپوکسی
یک پوشش لوله استاندارد باید در برابر تغییرات دمایی هم مقاوم باشد چرا که نرخ انبساط یا انقباض جداره فلزی لوله با پوشش آن متفاوت است و نباید به مرور زمان، باعث جدایی و ایجاد فاصله بین پوشش و سطح لوله شود. در اینجا اهمیت چسبندگی پوشش به سطح لوله مشخص می شود در واقع این عامل بسیار تعیین کننده است و اثراتی مانند مویینگی نباید باعث ورود آب بین پوشش و سطح فلز شود. آخرین لایه پوشش خارجی لوله وظیفه محافظت مکانیکی یا فیزیکی از لایه های زیرین و بدنه لوله را دارد.
پوشش داخلی اپوکسی علاوه بر محافظت در برابر خوردگی، معمولا جهت بهبود جریان سیال نیز اجرا می شود
عوامل خرابی یا عیب پوشش خارجی و داخلی لوله
پوشش و حفاظت کاتدی از خط لوله در برابر خوردگی محافظت می کند و خرابی هر یک این دو سیستم دفاعی منجر به خوردگی خطوط لوله می شود. هرگونه تغییر در خواص شیمیایی، فیزیکی یا الکتروشیمیایی پوشش که سبب شود جداره فلزی لوله در معرض هوا قرار گیرد، خرابی سیستم پوشش لوله نامیده می شود بنابراین مکانیسم تست عیوب و تجزیه و تحلیل شکاف و روزنه های بوجود آمده باید به طور مداوم انجام شود.
اکثر خطوط لوله نفت و گاز به صورت خارجی با سیستم پوشش سه لایه پلی الفین یا پوشش های پیوندی همجوشی محافظت می شوند. برخی از خطوط لوله گاز با پوششهای داخلی بهبود جریان در عین خواص محافظت در برابر خوردگی ارائه می‌شوند. خرابی های پوشش خارجی به شکل جدا شدن لبه ها در اثر برش، از بین رفتن کامل چسبندگی پوشش، از بین رفتن انسجام درون پوشش، ترک خوردگی در پوشش، تورم و تاول در لبه ها و اعوجاج در پوشش ظاهر می شود.
سطوح داخلی لوله‌ها عمدتاً به دلیل وجود گازهای خورنده، دچار خوردگی می‌شوند. دی اکسید کربن، اکسیژن، میعانات و سایر مواد خورنده اصلی ترین عامل خوردگی داخلی لوله های فولادی هستند.
ده تولید کننده برتر مواد پوشش لوله
• Akzonobel
• BASF SE
• LyondellBasell
• Arkema
• DowDupont
• Covestro AG
• PPG Industries
• Valspar
• 3M
• Axalta Coating Systems
انواع پوشش لوله برطبق نوع مواد
پوششهای پلیمری ترموپلاستیک
پوششهای اپوکسی
پوششهای پایه نفتی
پوششهای سیمانی
پوششهای پلی اوره
انواع پوشش لوله برطبق شکل مواد
پوششهای مایع
پوششهای جامد و پودری
پوشش های لوله دوستدار محیط زیست
پوشش های دوستدار محیط زیست به گروهی از پوششهای لوله گفته می شود که فاقد حلال یا ترکیبات آلی فرار (VOC) هستند. حلالهایی مانند تینر برای خشک شدن سریع رنگ پوششی مورد استفاده قرار می گیرند که وجه مشخصه آنها بوی نامطبوع است. این مواد در دمای اتاق دارای فشار بخار بالایی هستند و در هوا پخش می شوند. ذرات حلال دارای ترکیبات سمی و آلوده کننده هوا هستند که در سیستمهایی مانند خطوط لوله نقش عمده ای در تشدید اثرات گلخانه ای دارند.
بنابراین پوشش های لوله دوستدار محیط زیست به معنی مواد تجزیه پذیر و قابل بازگشت به محیط زیست نیستند بلکه امروزه عدم وجود حلال در آنها حائز اهمیت است. پوشش های لوله حاوی پرایمر مصنوعی مانند بیتومن و بیتوسیل جزو پوشش های آلاینده و پوشش های fbe و پلی یورتان ۱۰۰٪ جامد دوستدار محیط زیست هستند.